|
|
 |
|
:: PLANETOIDY
:: | Wielka po [AU] | Vesta (4) | 2.362
|
| Okres obiegu [lata] | Vesta (4) | 3.630
|
| Nachylenie orbity do p. ekliptyki [] | Vesta (4) | 7.1
|
| Okres obrotu dookoa w. osi | Vesta (4) | 5h 21m
|
| Maksymalna jasno (z Ziemi) [mag] | Vesta (4) | 5.9
|
| Rok odkrycia | Vesta (4) | 1807
|
|
 |
|
|
:: PLANETOIDY
- Opis :: Pierwsz planetoid odkryto w 1801 roku, dostaa ona nazw Ceres - dotd odkryto ju tysice takich obiektw. Planetoidy kr wok Soca midzy orbitami Marsa a Jowisza, cho niektre z nich przecinaj orbit Ziemi (Toutatis), a niektre kr prawie po orbicie Jowisza (Trojaczycy i Grecy). Planetoidy nie s z reguy due - ale niektre takie jak Ceres (1025 km r.), Pallas (565km), Westa (533 km) s ju jak mae planetki.
Jak dotd tylko 2 sondy kosmiczne zbliyy si do planetoid na wystarczajc do ich zbadania odlego - byy to Galileo i NEAR (Near Earth Asteroid Randezvous). Zbadanymi asteroidami byy: Gaspra, Ida, Matylda i Eros. Oprcz tego sonda Cassini podczas swojej wyprawy do Saturna przeleciaa w pobliu planetoidy Mazurski [2685] (ktra zblia si do Ziemi na maks. 1,3 AU). Inne dokadniej znane planetoidy zostay zbadane z Ziemi - Toutatis, Kastalia, Westa.
Planetoidy zbadane przez Galileo podczas jego podry do Jowisza:- Gaspra [951]: bya pierwsz planetoid do jakiej udao si zbliy sondzie Galileo w 1991 r. Gaspra staa si obiektem spekulacji, czy widoczne na jej powierzchni nieregularne kratery (chodzi o te najwiksze) s odupaniami od wikszej bryy czy normalnymi kraterami uformowanymi w taki sposb z powodu maej, nieregularnej siy grawitacji asteroidy. Gaspra ma rozmiary: 19 x 12 x 11 km, jej gsto nie zostaa okrelona, okres obrotu wok wasnej osi wynosi 7.04 godziny. Jest to planetoida pasa gwnego (z rodziny Flory), typu S - czyli jest jedn z bliszych Ziemi planetoid.
- Ida [243]: po dwch latach po odwiedzeniu Gaspry sonda Galileo dotara do Idy (planetoida pasa gwnego, z rodziny Koronis, typu S). Ida okazaa si bardziej zadziwiajca ni przypuszczano - odkryto krcy wok niej ksiyc - Daktyl (rednica 1.4 km). Dziki temu poznano mas planetoidy i mona byo wyliczy gsto. Rozmiary Idy wynosz: 56 x 24 x 21 km, a gsto 2.5 g/cm3. Gsto jest bardzo maa wic Ida musi mie porowat struktur lub mie odmienny skad od innych planetoid. Nie wiadomo jednak skd wzi si Daktyl - niektrzy uwaaj, e powsta z nagromadzenia materiau wyrzucanego z Idy podczas zderze z innymi asteroidami, inni uwaaj, e Ida i Daktyl powstay jako para. Okres obrotu Idy wynosi 4.63 godziny.
Planetoidy zbadane przez NEAR Shoemaker:- Matylda [253]: podczas podry do Erosa sonda NEAR przeleciaa w pobliu Matyldy - planetoidy pasa gwnego typu C (bardziej oddalonej od Soca). Matylda jest sferoid ciemniejsz ni wgiel, jest take najwiksz i najwolniej obracajc si planetoid z dotychczas odwiedzonych (66 x 48 x 46 km, gsto 13 g/cm3, okres obrotu: 17.4 godz.). Mas wyliczono dziki nieznacznemu odchyleniu trajektorii sondy NEAR. Kratery Matyldy s bardzo due bez wyranych krawdzi, ani zwaw odrzuconej materii, nie mona te okreli, ktry krater powsta wczeniej, a ktry pniej, poniewa brakuje kraterw zniszczonych pniejszymi uderzeniami.
- Eros [433]: Eros ma rozmiary: 33 x 13 x 13 km, jego gsto wynosi: 2.7 g/cm3, jest to planetoida bliska Ziemi typu S, jej okres obrotu wynosi: 5.27 godzin. NEAR odkry, e Eros nie jest lit ska tylko zlepkiem kilku duych kawakw skalnych. Powierzchnia planetoidy poprzecinana jest licznymi uskokami i skarpami. Najwiksz struktur na jego powierzchni jest gadkie wyobienie, gdzie brakuje kraterw. Dziki sondzie NEAR, ktra wesza na nisk orbit wok Erosa dowiedziano si nowych rzeczy na temat budowy planetoid. Szybko obracajcy si nieregularny obiekt powoduje, e orbita sondy jest prawie eliptyczna, odchylenie od tej standardowej orbity pozwolio na poznanie rozkadu masy w planetoidzie. Kamery rejestroway obrazy o bardzo wysokiej rozdzielczoci, tak e wida nawet szczegy kilku metrowej rednicy. Dziki spektrometrom mona byo okreli skad chemiczny mineraw, a magnetometr poszukiwa pierwotnego pola magnetycznego. Badano take stopie odbijania wiata przez powierzchni Erosa - dziki ktremu mona te okreli rodzaj ska (obraz po prawej). Wynikiem tych prac jest wiele map jego powierzchni.
|
|
|
)
)
)
)
)
)
)
